Complex Sentence အေႀကာင္းကိုေလ့လာႀကည့္ရေအာင္

စာေရးသူေနနဲ. ပထမပိုင္းမွာ Simple Sentence နဲ. Compound Sentence အေႀကာင္းကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးၿဖစ္ပါတယ္။ ယခုအပတ္အတြက္ေတာ့ Complex Sentence အေႀကာင္းကို ေဆြးေႏြး ခ်င္ပါတယ္။ Complex Sentence ဝါက်ကို ေရာယွက္ဝါက်လို.ေခၚပါတယ္။ Complex Sentence တစ္ေႀကာင္း သည္ Main Clause (ပင္မဝါက်) ႏွင့္ Dependent Clause (or) Subordinate Clause (မွီခိုဝါက် (ဝါ) လက္ေအာက္ခံဝါက်) တို. ေပါင္းစပ္ၿခင္းေႀကာင့္ၿဖစ္တယ္။ ေအာက္ပါဝါက်ကို ေလ့လာႀကည့္ပါ။

e.g. A. He achieved what he ့had expected.
သူေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့တဲ့ အရာကို သူရရွိေအာင္ၿမင္ခဲ့တယ္။
B. He is the one whom the police suspected of murder.
သူ က လူသတ္မႈအတြက္ ရဲေတြက သံသယရွိခဲ့တဲ့လူၿဖစ္တယ္။
C. The students can go out after they have finished their homework.
ေက်ာင္းသားမ်ား အိမ္စာလုပ္ၿပီးရင္ အၿပင္ထြက္ႏိူင္တယ္။

ဥပမာဝါက် A. ကိုႀကည့္မယ္ဆိုရင္.. He achieved - (သူရရွိေအာင္ၿမင္ခဲ့သည္) ဆိုတဲ့ဝါက် က အဓိပၸါယ္ၿပည့္စုံၿပီး သီးၿခားရပ္တည္ႏိူင္လို. Main Clause (or) Principle Clause(ပင္မ ဝါက်) လို.ေခၚပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ what he had expected - ( သူေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့တဲ့ အရာ) ဆိုတဲ့ စကားစု က ဝါက် အေနနဲ့ သီးၿခားရပ္တည္လို. မရတဲ့ အတြက္ မွီခိုဝါက် ၿဖစ္ပါတယ္။ မွီခိုဝါက် (Subordinate Clause) ေႀကာင့္ တာ Complex Sentence ၿဖစ္ရၿခင္းၿဖစ္တယ္။ Subordinate Clause ေတြကေတာ့

1. Noun Clauses
2. Adjective Clauses
3. Adverb Clauses
ၿဖစ္ပါတယ္။

1. Noun Clause
Noun Clause ေတြပာာ Sentence တစ္ေႀကာင္းမွာ Subject Pattern အေနနဲ့ေရာ Object Pattern အေနနဲ့ပါ ရပ္တည္ ႏိူင္ပါတယ္။

အထက္ေဖာ္ၿပပါ ဥပမာထဲ က A ဝါက်ကို ႀကည့္မယ္ဆိုရင္
1. He achieved what he had expected
achieved ဆိုတဲ့ ႀကိယာ (Verb) ရဲ့ သက္ေရာက္မႈကို ခံရတဲ့ ကံပုံစံ (Object Pattern) က what he had expected ဆိုတဲ့ Noun Clause ၿဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ဝါက်တစ္ေႀကာင္းကို ထပ္ႀကည့္မယ္ဆိုရင္


2. What she wants to be in life always makes her motivated
ဘဝမွာ သူ(မ)ၿဖစ္ခ်င္တဲ့ အရာ က သူ.ကို တြန္းအားေပးေစတယ္။

ဝါက်မွာ ပါတဲ့ makes ဆိုတဲ့ ႀကိယာကိုၿဖစ္ေစတဲ့ ကတၱားပုံစံ (Subject Pattern) က What she wants to be in life ဆိုတာၿဖစ္လို. Noun Clause ၿဖစ္တယ္။
Noun Clause ကိုၿဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ Subject Pattern နဲ့ Object Pattern အၿပင္ တစ္ၿခားအေႀကာင္း အရင္းေတြက ေတာ့ Subject Complement, Object of a preposition နဲ့ Adjective Complement တို့ၿဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုခ်င္း အေသးစိတ္ အေႀကာင္းအရာကိုေတာ့ ေနာက္သင္ခန္းစာ၏ သက္ဆိုင္ရာ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ထပ္ၿပီးဖတ္ရႈပါ။


2. Adjective Clause
Adjective Clause ကို Relative Clause လို.လဲ ေခၚပါတယ္။ Adjective ဆိုတဲ့သေဘာ က Noun ကို အထူးၿပဳေပးတယ္ဆိုတာ စာဖတ္သူမ်ားသိၿပီးၿဖစ္မွာပါ။ Relative Pronouns ၿဖစ္တဲ့ (Who, Whom, That, Why, Which, Whose, When, Where, How) တိုိ.နဲ့ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ Subordinate Clauses ေတြေႀကာင့္ Adjective Clause ၿဖစ္ရတာပါ။ ေအာက္ပါ ဥပမာ မ်ားကို ေလ့လာႀကည့္ပါ။

1. I know a person who/that can help you.
မင္းကို ကူညီႏိူင္မယ့္လူတစ္ေယာက္ကို ငါသိတယ္။

2. I know a person whom/that you can help.
မင္းကူညီႏိူင္မယ့္လူတစ္ေယာက္ကို ငါသိတယ္။

3. I know a person whose advice I can trust.
မင္းယုံႀကည္ႏိူင္မယ့္ အႀကံၪာဏ္ မ်ိဳးရွိတဲ့ လူကို ငါသိတယ္။

4. I know a person to whom I can refer you.
မင္းကို ရည္ညြန္းႏိူင္မယ့္ လူတစ္ေယာက္ကုိ ငါသိတယ္။

5. I know a person whom I can refer you to.
မင္းကို ရည္ညြန္းႏိူင္မယ့္ လူတစ္ေယာက္ကုိ ငါသိတယ္။ (Preposition “to” ကို Relative Pronoun ႏွင့္ တဲြၿပီး ေရးႏိူင္သလို ခဲြၿပီး လဲေရးႏိူင္သည္ကို သတိၿပဳပါ။ အဓိပၸါယ္ေတာ့ အတူတူၿဖစ္ပါတယ္။)

6. I can’t afford a car which/that I really want.
ငါတကယ့္ကို လိုခ်င္တဲ့ ကား ကို (ဝယ္ဖို့) မတတ္ႏိူင္ဘူး။

7. I do not know the time when they are leaving for Myanmar.
သူတို. ၿမန္မာၿပည္ကုိ ထြက္ခြါမယ့္ အခ်ိန္ကို ငါမသိဘူး။

8. Can you tell me the reason why you look so down?
မင္းစိတ္ဓါတ္က်ေနရတဲ့ အေႀကာင္းရင္းကို ငါ့ကိုေၿပာႏိူင္မလား။

9. Please show me the method how you make cakes.
မင္း ကိတ္မုန္.ကို ဘယ္လိုလုပ္တယ္ဆိုတဲ့ နည္းလမ္းကို ေက်းဇူးၿပဳၿပီးၿပေပးပါ။

အထက္ေဖာ္ၿပပါ ဝါက်ေတြထဲမွာ Relative Pronouns ေတြနဲ့စထားတဲ့ Adjective Clause (အၿပာေရာင္) ေတြက အေရွ့ မွာရွိတဲ့ Noun ကို အထူးၿပဳႀကပါတယ္။ Adjective Clause ပာာ Complex Sentence ၿဖစ္ေစတာ ေႀကာင့္ အထက္ပါ ဝါက်ေတြအားလုံး ပာာ Complex Sentences ေတြၿဖစ္ပါတယ္။

3. Adverbs Clause

အေရွ့ေဆာင္းပါးမွာ Compound Sentence ၿဖစ္ေစတဲ့ အေႀကာင္းပာာ Coordinate Conjunctions (Acronym အေနနဲ့ CACAI) ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးၿဖစ္ပါတယ္။ ယခု Complex Sentence ၿဖစ္ေစတဲ့ ေနာက္ထပ္အေႀကာင္းတစ္ခ်က္ ကေတာ့ Subordinate Conjunctions ေႀကာင့္ၿဖစ္ပါတယ္။ Subordinate Conjunctions ေတြကို ခဲြထုတ္လိုက္မယ္ဆိုရင္…

1. Time (အခ်ိန္ၿပ စကားဆက္မ်ား)
2. Reason (အေႀကာင္းၿပ စကားဆက္မ်ား)
3. Purpose (ရည္ရြယ္ခ်က္ၿပ စကားဆက္မ်ား)
4. Result or Consequence (အက်ိဳးဆက္ၿပ စကားဆက္မ်ား)
5. Condition (အေၿခအေနၿပ စကားဆက္မ်ား)
6. Concession (လိုက္ေလ်ာမႈၿပ စကားဆက္မ်ား)
7. Comparison (ႏိႈင္းယွဥ္မႈၿပ စကားဆက္မ်ား)
8. Extent or Manner (အတိုင္းအတာ သို.မပာုတ္ အမႈအရာၿပစကားဆက္ မ်ား)

တို.ရပါမယ္။

1. Time (အခ်ိန္ၿပ စကားဆက္မ်ား)
As, till, until, while, before, as soon as, after, when, by the time, whenever, since, ,as long as
တို.ၿဖစ္သည္။

2. Reason (အေႀကာင္းၿပ စကားဆက္မ်ား)
As, since, because, lest, now that, as long as, inasmuch as, for the time being
စသည္တို.ၿဖစ္သည္။

3. Purpose (ရည္ရြယ္ခ်က္ၿပ စကားဆက္မ်ား)
that, so that, in order that စသည္တို.ၿဖစ္သည္။

4. Result or Consequence (အက်ိဳးဆက္ၿပ စကားဆက္မ်ား)
so…that, such…that တို.ၿဖစ္ပါသည္။

5. Condition (အေၿခအေနၿပ စကားဆက္မ်ား)
If, Only if, Unless, Whether or not, even if, providing (that), provided (that), in case, in the event (that) စသည္တို. ၿဖစ္သည္။

6. Concession (လိုက္ေလ်ာမႈ ၿပ စကားဆက္မ်ား)
Though, although, even though, whereas, while စသည္တို.ၿဖစ္သည္။

7. Comparision (ႏိႈင္းယွဥ္မႈၿပ စကားဆက္မ်ား)
As…as, than တို့ၿဖစ္သည္။

8. Extent or Manner (အတိုင္းအတာ သို.မပာုတ္ အမူအရာၿပ စကားဆက္မ်ား)
As, as…so, so far as, according as စသည္တုိ.ၿဖစ္သည္။

စာေရးသူ အေနနဲ့ ဒီအပါတ္ေတာ့ ဒီမွာပဲ ခဏရပ္ထားၿပီး Coordinate Conjunctions (CACAI) နဲ့ Subordinate Conjunctions (TRPRC3E) တို. ရဲ့ Conjunctions မ်ားကို ဝါက်တြင္တည္ေဆာက္ပုံမ်ား ကို ေနာက္သင္ခန္း စာေတြမွာ ထပ္မံေဆြးေႏြးပါမယ္။ Simple, Compound ႏွင့္ Complex ကို ေယဘုယ် အေနနဲ့ တာ စာေရးသူ ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ တစ္ခုခ်င္း ဆီ၏ ဝါက်တည္ေဆာက္မႈ ပုံစံကို ေခါင္းစဥ္အလိုက္ သီၿခား ေဆာင္းပါး တြင္ထပ္မံ ဖတ္ရႈေစခ်င္ပါတယ္။ သို.မွသာ စာဖတ္သူ အေန ႏွင့္ ကဂနဏ သေဘာေပါက္နားလည္ မွာ ၿဖစ္တယ္။ အထက္ပါ စကားဆက္မ်ားကို က်က္မွတ္ထားၿခင္း ၿဖင့္ စာဖတ္သူမ်ား သည္ မိမိေလ့လာေနေသာ စာေႀကာင္းမ်ားကို မည္သည့္ဝါက် ၿဖစ္သည္ကို ခြဲၿခား သိၿမင္ပါလိမ့္မယ္။ စာဖတ္သူမ်ား အက်ိဳးၿဖစ္ထြန္းပါေစ။